Blog

7 redenen waarom vrouwen
(te lang?) wachten met een
borstverkleining

12-06-2022

Door Dr. Wynand Melenhorst, plastisch chirurg

 

In deze blog bespreek ik 7 veel gehoorde redenen om de keuze voor een borstverkleining nog niet te maken. Aarzel je over een borstverkleining? Lees dan verder en kom meer te weten over jouw twijfel!

 

De eerste afspraak is voor de meeste vrouwen een spannend en beladen moment. Dat ervaar ik in bijna alle ontmoetingen op mijn spreekuur. Het is niet verwonderlijk, want de aanloop tot dit moment heeft vaak jaren geduurd. Er gaat veel vooraf aan de uiteindelijke beslissing van iemand om een afspraak te maken. Schaamte en onzekerheid spelen hierbij een belangrijke rol. Het is vaak al lastig genoeg om het gesprek over een borstverkleining aan te gaan met je eigen partner of met je ouders. Laat staan met een onbekende dokter! Het kan ongemakkelijk voelen om over een intiem deel van jouw lichaam te praten en je letterlijk en figuurlijk bloot te geven.

 

Het nemen van die eerste stap – het maken van een afspraak op het spreekuur voor een gesprek over borstverkleining – voelt daarom vaak al als een overwinning.

 

Eenmaal op het spreekuur komt snel aan de orde wat de reden is geweest om de afspraak te maken. Maar het is opvallend dat vrijwel altijd ook de redenen worden genoemd, waardoor iemand lange tijd heeft getwijfeld om een afspraak te maken!

 

Het nemen van die eerste stap, het maken van een afspraak op het spreekuur voor een gesprek over borstverkleining, voelt daarom vaak al als een overwinning.

De 7 meest voorkomende redenen voor twijfel zet ik hier op een rijtje:

 

1.     In een gezond lichaam hoor je niet te snijden

2.     Het komt op dit moment van mijn leven niet goed uit

3.     Mijn verzekering zal het vast niet vergoeden

4.     De operatie is pijnlijk en het herstel duurt lang

5.     De huisarts begrijpt mijn probleem vast niet

6.     Ik ben te zwaar en wil eerst afvallen

7.     Er zijn ergere dingen dan het hebben van grote borsten

 

Als je het rijtje leest, zitten er vast herkenbare overwegingen tussen. Hieronder ga ik er puntsgewijs op in.

 

1.     In een gezond lichaam hoor je niet te snijden

 

Dit is een veel gemaakte opmerking! Ik hoor dit van vrouwen tijdens het eerste gesprek op het spreekuur, maar ook van meegekomen partners, vriendinnen of moeders. Zelfs sommige huisartsen noemen dit wel eens als een reden om een borstverkleining af te raden.

 

Ja, het klopt dat het weefsel van te zware borsten gezond is.

 

Maar de echte vraag is: hoe gezond is een lichaam, dat lichamelijk en/of geestelijk gebukt gaat onder zware borsten? Ik denk: ongezond. Natuurlijk hangt het af van de mate en ernst van de lichamelijk en/of psychische klachten of je een borstverkleining zou moeten ondergaan. Ik raad je in alle gevallen aan om eerst rugspiertraining, fysiotherapie of betere beha’s te proberen. Wanneer dat de klachten genoeg kan verlichten, is een operatie waarschijnlijk niet nodig. Helpt dat allemaal niet afdoende? Is de impact op jouw dagelijkse leven groot te noemen? Een borstverkleining is erg voorspelbaar in het succes om klachten te verlichten of helemaal weg te nemen. Het feit dat jouw borstweefsel gezond is, staat daar los van…

 

2.     Het komt op dit moment van mijn leven niet goed uit

 

Een borstverkleining is geen acuut noodzakelijke operatie, zoals bijvoorbeeld een handverwonding dat wel kan zijn. Bij die handverwonding is er geen keus: een operatie is direct noodzakelijk.

Het hebben van te grote borsten geeft geen acute, maar een chronische belasting voor lichaam en geest. Het ontstaat geleidelijk en de klachten worden langzaamaan erger. In de praktijk kiezen vrouwen er daarom niet snel voor om de stap naar het spreekuur te maken. Want: “zó erg is het op dit moment nog niet”.

 

Ben je jong, dan denk je misschien aan de toekomstige wens tot borstvoeding (de kans op succesvolle borstvoeding verkleint door een borstverkleining naar ongeveer 30%). Misschien beter erna doen dus?

 

Heb je kinderen, dan is er vaak geen tijd om er tussenuit te gaan. Beter als de kinderen een stuk ouder zijn?

 

Heb je een baan? De meeste werkgevers zijn niet blij met een ziekteverlof en op het werk is er eigenlijk altijd wel een beter moment te verzinnen dan dit moment… Misschien komt het volgend jaar beter uit?

 

Ben je zestig of ouder, en heb je de stap richting een borstverkleining al 30 tot 40 jaar uitgesteld? Dan voelt het misschien dat je nu te laat bent om er alsnog voor te kiezen. Je hebt het toch al die tijd al volgehouden?

 

Een operatie, en het herstel erna, komt eigenlijk nooit gelegen. Beter nog even uitstellen?

 

Deze overwegingen zijn allemaal begrijpelijk. Maar er is ook een reële keerzijde. Tijdens de controle-afspraken op mijn spreekuur, 3 tot 4 maanden na de operatie, vertellen ontzettend veel vrouwen dat ze het eerder hadden willen of moeten doen. Soms zijn vrouwen hierdoor hevig geëmotioneerd. Veel vrouwen wisten zelfs voordat ze de operatie ondergingen al dat ze achteraf spijt zouden hebben het zo lang te hebben uitgesteld, blijkend uit opmerkingen als: “ik had al gelezen dat er veel vrouwen zijn, die achteraf zeggen dat ze het eerder hadden willen doen; nou, dat geldt dus ook voor mij”. De lading van deze opmerking is groter bij vrouwen naarmate de leeftijd vordert. Logisch, je hebt het dan al meerdere jaren uitgesteld. Maar ook vrouwen van halverwege de twintig maken deze opmerking.

 

Vraag jezelf kritisch af of de reden om een borstverkleining uit te stellen écht een goede reden is voor jouw specifieke situatie.

 

3.     Mijn verzekering zal het vast niet vergoeden

 

Dit is een misvatting, want bij reële klachten en grote cupmaat (groter dan D) vergoedt de zorgverzekeraar uit de basisverzekering. Dit geldt voor alle zorgverzekeraars. De enige extra voorwaarde is dat jouw BMI niet hoger mag zijn dan 30 (bereken jouw BMI hier). Bekijk met deze tool meteen of je voldoet aan de andere voorwaarden voor vergoeding door de zorgverzekeraar.

 

Als je op het spreekuur komt, en je bent verwezen door de huisarts, kan er meteen een aanvraag worden gedaan voor vergoeding. Jouw zorgverzekeraar bericht jou over de goedkeuring. Een goedkeuring is 1 jaar geldig. Verloopt die termijn? Dan zal er een nieuwe aanvraag moeten worden gedaan.

 

4.     De operatie is pijnlijk en het herstel duurt lang

 

Hier is goed onderzoek naar gedaan. Dat is ook goed te onderzoeken, want er worden veel borstverkleiningen gedaan. Alleen al in Nederland ongeveer 5.000 per jaar.

 

Uit het onderzoek blijkt dat van de 100 vrouwen die een borstverkleining ondergaan, er 90 zeggen dat de operatie en het herstel minder zwaar was dan ze van tevoren dachten.

 

Deze onderzoeksresultaten herken ik in mijn praktijk. Tijdens de controle, zo’n 3 maanden na de operatie, vertellen vrijwel alle vrouwen dat het is meegevallen. Nagenoeg iedereen zou het desgevraagd meteen weer doen als ze opnieuw konden kiezen.

 

Er bestaat de hardnekkige misvatting dat je na een borstverkleining 6 weken complete rust moet houden. Dit is grote onzin. Het is juist de bedoeling om snel in beweging te komen voor het beste herstel. Zo mag je direct na de operatie je handen en armen bewegen, zij het niet maximaal. Na twee weken mag je weer fietsen en autorijden, hetgeen laat zien dat je snel weer behoorlijk mobiel bent. Het klopt dat maximale belastingen pas na 6 weken weer mogen, maar dat betekent dus zeker niet dat je in totaal 6 weken compleet uitgeschakeld bent.


De pijnbeleving verschilt per persoon, maar valt meestal mee. De meerderheid van vrouwen gebruikt na de operatie één tot twee weken paracetamol. Een deel van de vrouwen gebruikt daarnaast ook een sterkere pijnstiller, zoals Ibuprofen of Naproxen (een zogenoemde NSAID). Het komt ook regelmatig voor dat vrouwen een paar dagen paracetamol gebruiken, en het daarbij laten, omdat de pijn erg meevalt. Een borstverkleining is eigenlijk een “oppervlakkige” operatie, waarbij er geen spieren, botten of gewrichten worden aangeraakt. Dat scheelt veel in pijn. Ter vergelijking: de pijn is veel heftiger na een keizersnede, blindedarm operatie, verwijderen van galblaas of trekken van verstandskiezen.

 

Voor alle personen geldt dat de eventuele pijn na een borstverkleining heel goed te behandelen is met pijnstillers. Angst voor pijn hoeft dus geen belemmering te zijn om voor een borstverkleining te kiezen.

 

5.     De huisarts begrijpt mijn probleem vast niet

 

Regelmatig hoor ik terug dat vrouwen bezorgd zijn dat hun huisarts de vraag om een borstverkleining niet begrijpt. Of dat de huisarts het een vreemde vraag zal vinden. Die angst is meestal ongegrond, want de meeste huisartsen kennen patiënten uit hun praktijk die de operatie hebben ondergaan. Gezien de grote tevredenheid van vrouwen met het resultaat, weten de meeste huisartsen dat een borstverkleining dé oplossing kan zijn voor klachten van te grote borsten.

Wanneer je geen goede klik hebt met jouw huisarts, kan het lastig zijn om het gesprek aan te gaan. Stap over dat onprettige gevoel heen en kies voor jezelf. Een verwijzing van de huisarts naar het spreekuur is in de eerste plaats bedoeld om een vrijblijvend en informatief gesprek te kunnen hebben met een specialist in borstverkleining. In het gesprek komen de voordelen en nadelen van een borstverkleining aan de orde, gericht op jouw persoonlijke situatie. Deze informatie maakt het mogelijk om een goede beslissing te kunnen nemen.

 

Vraag de huisarts dus gerust om een verwijzing voor een informatief gesprek op het spreekuur.

 

6.     Ik ben te zwaar en wil eerst afvallen

 

Over dit onderwerp is veel te zeggen! Een kort-door-de-bocht reactie is: ja, als je te zwaar bent, is het verstandig om af te vallen tot gezond gewicht. Dat wil zeggen, tot een BMI tussen de 19 en 25 (Bereken je BMI hier).

 

Borsten bestaan uit huid, borstklierweefsel en vetweefsel. Als je op gezond gewicht bent, en je bent jong, dan bestaat de borst voornamelijk uit borstklierweefsel. Naarmate je ouder wordt, komt er steeds meer vetweefsel voor in de plaats.

 

Heb je overgewicht, dan kan vetweefsel een groot deel van je borst vormen. Of je nu jong of oud bent. Daarom is er het advies om op gezond gewicht te komen als je een borstverkleining wilt ondergaan. Het vetweefsel in de borst reageert namelijk net als de rest van het vetweefsel in jouw lichaam wanneer je afvalt: het wordt minder en minder zwaar. Misschien kun je een borstverkleining voorkomen als je genoeg afvalt.

 

Maar het lukt lang niet altijd om een borstverkleining te voorkomen als je (te) zwaar bent. Ten eerste zijn er vrouwen met overgewicht, waarbij de borst uit vrijwel alleen maar borstklierweefsel bestaat. Afvallen zal er in die gevallen niet voor zorgen dat de borst kleiner wordt. Val je toch af, dan blijft de borst groot en is een operatie waarschijnlijk alsnog nodig om van je klachten af te komen.

 

Ten tweede is het niet voor iedereen haalbaar om op gezond gewicht te komen. Aanleg, hormonale status (denk aan de overgang) en (on)vermogen tot sporten (denk aan fysieke klachten, waardoor sporten niet goed gaat) spelen een rol. Lukt afvallen niet, dan is een borstverkleining alsnog mogelijk bij een BMI tussen de 25 en 30.

 

Wat is het nadeel van een BMI tussen de 25-30? Uit onderzoekt blijkt dat de kans op problemen in de wondgenezing iets groter is. Ook kan er in die gevallen sprake zijn van een breed uitlopende borst. Daarbij is het gebied onder de oksel, dus aan de zijkant van de borsten, verdikt. Dat gedeelte reageert niet op een borstverkleining. Als afvallen niet lukt, kan aanvullende liposuctie van het gebied onder de oksel en richting de rug een aanvulling zijn op de borstverkleinende operatie. Ik kan op het spreekuur laten zien of dit in jouw persoonlijke situatie een rol speelt.

 

7.     Er zijn ergere dingen dan het hebben van grote borsten

 

Het is opvallend hoeveel vrouwen een vergelijking maken tussen het hebben van klachten door zware borsten en het hebben van borstkanker. De overweging is dan zoiets als: “ik heb veel lichamelijke klachten door mijn borsten, maar ja, het kan altijd erger. Ik heb geen borstkanker. Dat is pas echt serieus. Dan is een operatie zeker nodig. Die vrouwen hebben geen keuze, zoals ik nu wel heb. Is mijn gewenste borstverkleining wel echt nodig? Kan ik dat wel maken?”

 

Helaas komt borstkanker veel voor in Nederland, ongeveer 1 op de 8 vrouwen krijgt ermee te maken. Vrijwel iedereen kent wel iemand uit de familie of kennissenkring met borstkanker. Het voelt ontzettend oneerlijk en willekeurig: de een krijgt het wel en de ander krijgt het niet. Het kan daardoor ongemakkelijk en ongepast voelen om te kiezen voor een borstoperatie, die niet op die manier noodzakelijk is.

 

De vergelijking met borstkanker is alleen geen eerlijke vergelijking. Waar het om gaat is de ernst van jouw klachten en welke invloed dat heeft op jouw gezondheid en jouw normale dagelijkse functioneren. Dat laatste bepaalt of een borstverkleining nodig kan zijn. Het feit dat er andere mensen zijn die een ernstigere aandoening hebben in hetzelfde lichaamsdeel voelt oneerlijk, maar het is ook oneerlijk naar jezelf toe om die vergelijking te maken. Laat de mate van jouw klachten leidend zijn in de keuze die je wilt maken.

Meteen een afspraak met
dr. Wynand Melenhorst inplannen?

Dat kan in Hilversum, Utrecht, en Arnhem